Draadalgen

Het is prachtig, zo'n 'natuurlijke' ven in de tuin - maar wat kost het een moeite om de vijver enigszins vrij van draadalgen te houden! Vrij snel na het vullen van de vijver (in eerste instantie met gewoon kraanwater) ontstonden grote concentraties zweef en draadalgen. De zweefalgen verdwenen gelukkig weer vlot, en het water werd helder. Maar zeker met het warme en zonnige word ik nu iedere dag getrakteerd op een waarlijke explosie van draadalgen.

Het is echt ongelooflijk hoe snel dat spul zich vermenigvuldigd, onder de juiste omstandigheden wel tot 100% per etmaal. Niet verwonderlijk dat er "algenkwekerijen" worden opgezet voor het maken van nuttige producten zoals biobrandstof en diervoedsel uit algen.

Terug naar onze Liskesven. Vaak ben ik uren in de weer met een (verlengd) schepnet, een borstel of de blote handen om die troep uit de vijver te vissen. Hele groene dekens haal ik eruit, inmiddels liggen er al vele kilo's draadalg op de oever en heb ik spierpijn van het scheppen.

Uiteraard ben ik op internet op zoek gegaan naar een remedie. Een schrale troost: ik blijk lang niet de enige te zijn, en bovendien is overmatige algenbloei te verwachten bij een nieuw aangelegde vijver.
Kwalijker is de grote hoeveelheid onzin die ik ben tegengekomen rond de bestrijding van algengroei. Ook hier lijken onwetendheid en lichtgelovigheid te worden uitgebuit. Een kleine bloemlezing:

"De PH-waarde van zuiver water is PH5,5"
Zuiver water heeft per definitie een pH-waarde van 7.0. De correcte notatie is overigens niet PH, maar pH (negatieve logaritme van de concentratie waterstofionen).

"Meng 9 liter regenwater PH 5,5 met 1 liter stadswater PH 8,5 en het resultaat is 10 liter water van PH 8,5"
Mooi staaltje van alchemie...

"Gebruik voor het vullen van de vijver bij voorkeur regenwater of osmosewater"
Osmosewater gebruik je in een aquarium met exotische vissen, maar voor een vijver van enige omvang is dat volstrekt onbetaalbaar. Bovendien gedijen algen juist uitstekend in zacht water.

"Pomp het water langs een UV-C lamp waardoor alle algen (en alleen de algen) sterven.
Een UV filter heeft geen directe invloed op draadalgen. Zweefalgen worden wel weggenomen, waardoor het water helderder wordt. Een UV filter kan de groei van draadalgen daardoor zelfs indirect stimuleren: het zonlicht zal immers dieper in het water kunnen doordringen.

"Een te hoog GH gehalte dien je te verlagen met mineral clay"
Mineral clay zal de GH-waarde (= totale hardheid) juist verhogen.

"Als je PH waarde boven de 8.0 ligt (beste is 7.5) dan kan je het proberen te verlagen met Maerl kalk. Te hoog betekent te zuur"
Lijkt me een slecht plan: het toevoegen van kalk aan water zal de pH juist verhogen. Deze vergissing wordt waarschijnlijk veroorzaakt door de omgekeerde interpretatie van de pH schaal?

"Grondwater met pH waarden van 12-16 zijn geen uitzonderingen"
Wat een onzin, de maximale pH-waarde is 14. Als grondwater nog basischer zou zijn dan geconcentreerd natronloog, denk ik dat de politie de buurt meteen zou afzetten en de bewoners zou evacueren naar veilig grondgebied...

"Algen hebben genoeg aan licht en water om te kunnen groeien"
Licht (en uiteraard water...) is inderdaad een voorwaarde, maar zonder minerale voedingsmiddelen zoals fosfaten en nitraten zal er geen sprake zijn van enige (algen)groei.

"Draadalg zou moeten afnemen als je de hardheid van het water omlaag brengt"
De hardheid wordt bepaald door calcium en magnesium in het water. Deze mineralen gaan een verbinding aan met fosfaat, dat een voedingsbron is voor algen. Een te lage totale hardheid laat de aanwezige fosfaten vrij in het water, met algengroei als gevolg.

"Knijp de geplukte draadalgen tot een balletje, en plaats ze terug in de vijver in een netje met een steen er op"
De gedachte hierachter is om door rotting nieuwe voedingsstoffen te creëren voor de bestaande planten. Mij dunkt echter dat de nog aanwezige (vrije) draadalg hiervan als eerste zal profiteren...

"Breng meer zuurstof in de vijver met een zuurstof pomp"
Dan zal je de pomp toch moeten aansluiten op een fles met zuurstof.... Bovendien gaan de luchtbelletjes zo snel naar boven dat de zuurstofopname echt minimaal zal zijn. Wat er wel gebeurt is dat in het water opgelost kooldioxide wordt meegenomen door de belletjes, terwijl zuurstofplanten dat juist nodig hebben om te groeien.

Kortom: ik ben een keur van middeltjes, apparaten en poeders tegengekomen, die gemeen hebben dat ze behoorlijk duur zijn, vaak onduidelijke of zelfs schadelijke bestanddelen bevatten (zoals zware metalen), slechts de symptomen bestrijden en geen garantie bieden voor het duurzaam in toom houden van algenbloei.

Wij geven er de voorkeur aan om de wildgroei van algen op een duurzame en zo natuurlijk mogelijke manier aan te gaan pakken. Om te beginnen hebben we het water van de Liskesven professioneel laten analyseren. Hierbij het resultaat:

KH (tijdelijke hardheid) = 4
GH (totale hardheid) = 5
pH (zuurgraad) = 8.3
NO2 (nitriet gehalte) = 0
NO3 (nitraat gehalte) = 10 mg/l
NH4 (ammonium gehalte) < 0,5 mg/l
EC (zout concentratie) = 0,33

Op basis van de analyse gaan we om te beginnen de totale hardheid van het water verhogen tot een waarde tussen 10 en 15 graden. Daarnaast hebben we nog een aantal verschillende zuurstofplanten bijgeplaatst. Ook hebben we de waterlelies aangevuld met gele plomp om inval van zonlicht te verminderen.

En wat we ten slotte willen gaan proberen, is gerstestro. Rottend stro blijkt een remmende werking te hebben op algengroei, zoals onderbouwd en toegelicht op de LBOW site "Helpdesk Water". Wordt nog zeker vervolgd...

---